Kultura Hamate Kapital? - Building Markets

Kultura Hamate Kapital?

by Apolinario Guterres
January 31, 2011

Esemplu sasan nebe utiliza iha cermonia kulturais

Kultura iha relasaun metin ho sosidade. Kultura hanesan aktividade nebe’e halao iha komunidade nia let husi jerasaun ba jerasaun. Timor Leste iha kultura hanesan:  uma lulik,  barlaki (fetosan-umane), kore metan, tara bandu, se matebian no aktividade seluk- seluk  tan nebe sei metin iha komunidade nia let.

Ita konkorda katak persija duni hametin no haburas kultura. Ita nia identidade nebe uniku hatudu husi kultura nebe mak ita iha. Aktividade kulturais nebe’e temi iha leten ne’e hanesan kustume ida nebe avo sira hatutan husi jerasaun ba jerasaun ho nia objektivu atu kaer metin identidade uma kain ida-idak nian nomos atu hametin relasaun entre membru sira nebe involve iha aktividade kulturais ne’e.

Kultura ou lian Malayu dehan adat ne’e importante atu ita kaer metin. Maibe iha parte seluk kultura mos lori impaktu negativu ba vida moris loron loron nian.  Ba ema sira nebe hili moris liu husi area negosio, kultura sai mos hanesan faktores ida nebe’e bele hamate sira nia kapital  no hamonu negosio. Iha aktividade negosio, faktores importante mak kapital nebe’e kompostu husi : osan, ema, ekipamentus, rai, nomos tempu.

Oinsa kultura hamate kapital ?

Tuir hau nia hare’e no hau nia esperiensia katak atividade kulturais Timor nian nebe’e temi iha leten ne’e, involve ema barak nomos gasta sasan barak hanesan: osan, karau, kuda, bibi, no fahi. Nune’e mos lakon  tempu barak hodi realisa aktividade kultura ne’e.

Hau foti izemplu ida hanesan halo uma lulik. Aktividade ida ne’e importante atu hametin relasaun familia husi uma kain ida nian. Maibe, atu realiza halo uma lulik ne’e bele han tempu husi fulan tolu to’o tinan ida, nune’e mos persija kontribusaun maksimu husi membru familia tomak hanesan fo  sasan sira nebe’e mensiona iha leten.

Dala ruma familia sira tenki taka sira nia negosio no hasai osan atu nune’e hodi  ba halo aktividade kulturais ne. Ba sira nebe osan laiha tenki fa’an sira nia animal ou buka meus ba halo tusan atu nune’e bele representa sira nia familia iha aktividade kulturais ne. Maske iha ona familia balu nebe’e moderado teb-tebes katak laiha obrigasaun atu tenki fo kontribusaun ba eventu kulturais ne’e, maibe hare husi lalenok kultura nian ou lia nain sira lian,  katak ema sira moderado ne’e laiha hun no abut tanba ne’e obrigatorio atu ema hotu involve an.

Iha parte seluk, ita hare’e katak iha obstaklu barak mak ema hasoru bainhira hari’i ou halao negosio. Obstaklu sira ne’e mak hanesan: menus osamentu, falta rekursu humanus, no falta ekipamentu. Husi ne’e ita bele komprende katak, difisil tebes atu hari’i ou halao negosio nebe sustentavel se kuandu kultura mos aperta  hela deit.  Hodi saida mak bele sosa sasan lori ba fa’an se kuandu osan lori tiha ba halo adat ? oinsa negosio bele lao se tempu negosio nian gasta tiha ba halo adat ? se mak fa’an sasan se ema hotu tenki ba partisipa iha eventu kulturais nian.

Hare’e husi lalaok kultura nomos kondisaun moris agora dadaun ne’e, hau bele hatete katak kultura la fo dalan atu hari’i moris diak ema nian. Se ita kontinua kaer metin buat hirak ne’e entaun sei laiha mudansa ba futuru. Ita persija halo mudansa ruma komesa agora tanba futuru aban bainrua nian depende ba buat nebe’e ita hari’i iha loron ohin. Hau laos hatete atu ita kontra kultura ou atu hamate kultura maibe ita persija buka meus oinsa atu bele iha balansu entre halao kultura no aktividade moris loron-loron nian.

Hau hanoin katak ita persija halo mudansa ruma iha kultura nia laran maibe la halakon valor husi kultura ne’e rasik. Ita persija muda mentalidade ida nebe’e dala ruma hatudu katak  kultura ne’e bele lao se ema lori osan no animal nebe barak. Ita persija muda sistema obrigatorio ba sistema kolaborasaun wainhira halao eventu kulturais. Ita persija muda mentalidade ida nebe’e hatudu katak relesaun familia so metin deit kuandu fo sasan ba malu.

Iha parte seluk ita persija hatene maneja no halo separasaun entre kultura no negosio. Se ita halo tuir buat hirak ne’e, maka ita sei la lakon ita nia kultura nune’e mos ita nia kapital sei la hetan influensa hosi aktividade kulturais.

Tags : kapital kultura

More from this author -

Latest News -