Dünya Mülteciler Günü 2023
Dünya Mülteciler Günü 2023
20 Haziran 2023 | Building Markets
Şubat 2023 depremlerinin ardından GiveDirectly'den hibe alan dört ilham verici mülteci girişimciyle bir araya geldik. Bu hibeler, işlerini devam ettirmek ve ailelerini zor zamanlarda desteklemek için can simidi görevi gördü. Hikayelerini aşağıda okuyabilirsiniz:
Muhammed, 33
Geçtiğimiz dönemi düşündüğümde, rüya ve kâbusun karışımı gibi geliyor. Suriye'deki savaş yıllarında, bir hava saldırısında yaralandığımda bile, deprem döneminde yaşadığım dehşet ve korku daha önce hissettiğim her şeyi aştı. Belki de artık kendi ailemden sorumlu olduğum için ya da bir daha bu kadar korkutucu koşullarda yaşamayı asla tahmin etmediğim içindir.
2014 yılında savaşın zorlu koşullarından kaçarak Türkiye'ye geldim. Reyhanlı'ya yerleştim ve bir mülteci hastanesinde iş buldum. Hemşirelik eğitimi almış olsam da bilgisayar ve cep telefonu bakımına olan tutkum her zaman içimdeydi. Suriye'de ağabeyimin dükkânında zaman geçiriyor, öğreniyor ve deneyler yapıyordum. Bu hobimin bir gün, sonunda yerleşeceğim yabancı bir ülkede mesleğim haline geleceğini bilmiyordum.
Gaziantep'e taşınmaya karar verdim ve burada hem Türk hem de Suriyeli dizüstü bilgisayar tamir atölyelerinde bakım uzmanı olarak çalışmaya başladım. Ardından, 2019'da bir sıçrama yaptım ve kendi küçük işletme girişimimi başlattım. Bu, evlendiğim ve bir aile kurduğum için Türkiye'de yeni bir istikrar duygusunun başlangıcı oldu.
Ancak ülkeyi vuran yıkıcı depremin ardından her şey değişti. Kendi evim etkilenmemiş olsa da kardeşimin Hatay'daki evi ağır hasar gördü ve trajik bir şekilde genç yeğenim hayatını kaybetti. Yeni sarsıntılardan korkarak bir haftayı sokaklarda uyuyarak ya da camilere sığınarak geçirdik. Bu deneyim üç küçük çocuğum için özellikle üzücüydü, özellikle de deprem fobisi geliştiren ve evdeki en ufak bir hareketten bile korku duyan çocuğum için.
Dükkanım önemli ölçüde hasar gördü. Ekipmanların değiştirilmesi ve onarılması için gereken tutar yaklaşık 3.000 dolardı.
Neyse ki, tam da en çok ihtiyacım olduğu anda GiveDirectly, bana her şeyi değiştiren bir hibe sağladı. Hibe, üzerimdeki ağır mali yükü kaldıran bir umut ışığı gibi geldi. Yeni lisanslar için ödeme yapabildim, hasarları onarabildim ve çalışmalarıma devam edebildim.
Kendimi Türkiye'de hayal ediyorum ve burayı ikinci evim olarak görüyorum. Yorulmak bilmeden çalıştığım ve çocuklarımın geleceğinin şekillendiği yer burası. İşimi büyütmeyi ve bu zor zamanlarda beni kucaklayan topluma daha fazla katkıda bulunmayı hayal etmeye cesaret ediyorum.
Safa, 46
Son birkaç aya dönüp baktığımda, bunu Suriye'de yaşadığımız savaş yıllarıyla karşılaştırmadan edemiyorum. Deprem beni ve ailemi endişeli ve yalnız hissettirdi. Türkiye'de yaşayan Suriyeli bir mülteci ve bekâr bir anne olarak kendime ve iki kızıma bakmaya çalışırken sayısız zorlukla karşılaştım. Eğitimim ve psikoloji diplomam olmasına ve 11 yıl boyunca eğitim sektöründe çalışmama rağmen, buraya geldikten sonra aynı alanda bir iş bulamadım. Bunun yerine 18 yaşındaki kızımla birlikte bir dikiş fabrikasında çalıştım.
İki yıl önce Gaziantep'te küçük bir salon açtım. Sıkı çalışma ve özveri sayesinde, şimdi lazer bölümü, sauna, vücut şekillendirme ve diğer özel hizmetleri içeren başarılı bir güzellik merkezine dönüştürdüm.
Deprem bizi duygusal olarak sarstı ve maddi zorluklara da neden oldu. Bir aydan fazla bir süre boyunca, müşteri eksikliği nedeniyle hiçbir gelirimiz olmadı.
Ama sonra GiveDirectly'den gelen parayla bir umut ışığı doğdu. Bu, borçlarımı ödememe ve işimi devam ettirmeme yardımcı olan bir can simidiydi. Etkisi sadece benim üzerimde değil, toplumumdaki diğer kişiler üzerinde de oldu. Parayı alan başka bir iş kadını daha tanıyorum ve onun için de aynı derecede faydalı oldu. Kendisi boşanmış bir anne ve tek başına bütün bir ailenin geçiminden sorumlu.
Gelecekle ilgili sürekli endişe ve yabancı bir ülkede mülteci olmanın getirdiği istikrarsızlık duygusu her zaman mevcut. Ama hayallerimden vazgeçmeyi reddediyorum. Güzellik merkezimi genişletmeyi planlıyorum.
Hikayemi duyabilecek herkese, mültecilerin sadece ailelerini geçindirmeye çalışan insanlar olduğunu bilmelerini istiyorum.
Abdulkarim, 60
Yıkılmıştım. Elde etmek için çok çalıştığım her şeyi kaybetme düşüncesine dayanamıyordum.
Daha iyi bir yaşam arayışıyla 2016 yılında ailemle birlikte Türkiye'ye taşındım. Anavatanımda öğrendiğim bir meslek olan parfüm sektöründe kendi işimi kurma hayalinden başka hiçbir şeyim olmadan geldim. Yıkılmıştım. Elde etmek için çok çalıştığım her şeyi kaybetme düşüncesine dayanamıyordum.
Küçük dairemde çalışmaya başladım, kokuları karıştırdım ve yerel mağazalarda ve bakkallarda sergilediğim parfümler yarattım. Yavaş ama emin adımlarla çalışmalarım dikkat çekmeye başladı ve kısa süre sonra parfümlerimi daha büyük mağazalarda sergilemeye başlayabildim.
Yine de başlangıçta kolay değildi. Ama hayallerimden vazgeçmedim. Çok çalışmaya, biriktirebildiğim her kuruşu biriktirmeye ve kendi mağazamı açabileceğim günün hayalini kurmaya devam ettim. Ve o gün nihayet 2020'de Okyanus Parfümleri'ni açtığımda geldi.
Dil engelleri, yasal zorluklar ve mali kısıtlamalarla mücadele ettim. Şubat 2023'te meydana gelen deprem de müşteri sayısında keskin bir düşüşe yol açtı.
Depremin ardından taşınmak ve yeni bir işyeri aramak gibi imkânsız bir görevle karşı karşıyaydım. İşte o zaman GiveDirectly devreye girdi ve bana para vererek iş yerimi kapanmaktan kurtardı. Haberi aldığımda gözlerime inanamadım.
Bu deneyim, başkalarına yardım etmenin toplum ve kişinin kendisi üzerinde olumlu bir etki yaratabileceğine olan inancımı pekiştirdi. Depremden sonra işyerinde bana borcu olan insanları bile zor zamanlarını atlatmalarına yardımcı olmak için affettim.
Hayallerim şu anki işimle bitmiyor. Halihazırda Irak'a ihracat yapıyorum. Toplumda daha fazla istikrar sağlamak ve Türkiye'yi ikinci evim haline getirerek kendim ve ailem için bir hayat kurmak istiyorum.
Dünyaya mesajım çok basit. Her zaman hatırlayın, nezaket ve şefkat birilerinin hayatında dünyalar kadar fark yaratabilir.
Wafaa, 43
2017 yılında cilt bakımı seansları, lazer hizmetleri veren ve güzellik ürünleri, aksesuarlar ve parfümler satan küçük bir güzellik merkezi açmaya karar verdim. Bu benim için yeni bir meydan okumaydı ama heyecanlıydım ve bunu başarmak için motive olmuştum. Başarılı olmak ve ailemin geçimini sağlamak umuduyla işime tüm kalbimi ve ruhumu verdim. Kocam bir ayakkabı fabrikasında çalışıyordu ama maaşı tüm masraflarımızı karşılamaya yetmiyordu.
Başlangıçta işler kolay değildi, özellikle de dili konuşmadığınızda ya da yasaları anlamadığınızda. Güzellik merkezime başladığımda, yeminli mali müşavirimizin vergilerimizi ödemediği zamanlar oldu ve ceza kesilene kadar farkında değildik. Ama hatalarımdan ders çıkardım ve ilerlemeye devam ettim. Türkiye'de kendi işlerini kuran diğer Suriyeli kadınlarla konuştum ve onların deneyimlerinden öğrendim.
Ne yazık ki, 2023 yılında Türkiye'yi vuran yıkıcı bir depremle hayatlarımız yeniden alt üst oldu. Güzellik merkezim önemli ölçüde hasar gördü ve yaklaşık 25.000 Türk Lirası (yaklaşık 1.270 $'a eşdeğer) değerindeki bazı ekipmanlarımı kaybettim. Yıkılmıştım. Kendimi nasıl toparlayabileceğimi ve aileme nasıl destek olabileceğimi bilmiyordum.
Ama sonra inanılmaz bir şey oldu. Give Directly'den bir hibe aldım ve bu fonla hasarlı ekipmanları onarıp değiştirebildim.
Tüm kadınları, tıpkı Türkiye'de kendi işlerini kuran diğer Suriyeli kadınlardan öğrendiğim gibi, birbirlerini desteklemeye ve birbirlerine ilham vermeye teşvik ediyorum.
Daha fazla bilgi edinin Building Markets'in GiveDirectly ile ortaklığı ve nakit hibelerin Türkiye'deki mültecilerin yeniden inşasına nasıl yardımcı olduğu
